'Ik wilde deze opera doen.'

Dirigent Koen Kessels over De bekeerlinge

do 5 mei 2022

Componist Wim Henderickx en dirigent Koen Kessels kennen elkaar van op de schoolbanken aan het conservatorium van Antwerpen. Sindsdien hebben ze een goede vriendschappelijke en professionele band, en Wim twijfelde geen seconde om Koen in te schakelen als dirigent voor zijn nieuwe opera De bekeerlinge. Ook Koen was enthousiast, hij vertelt waarom hij dit project niet wilde laten schieten.

Meer dan dertig jaar geleden begon Koen Kessels zijn carrière als assistent-dirigent bij Opera Ballet Vlaanderen, ondertussen dirigeert hij overal ter wereld producties in de meest prestigieuze operahuizen. Hij is muziekdirecteur van The Royal Ballet in Londen en vertoeft zelden in België, maar voor De bekeerlinge zakt hij graag af naar waar het allemaal begon: de opera in Antwerpen. "Het voelt als thuiskomen", vertelt hij. “Ik heb hier veel kansen gekregen en ken de plek goed. Voor het traject met Wim heb ik moeten schuiven in mijn agenda, maar ik wilde dit echt doen. Het is een heel emotionele keuze geweest.”

Een nieuwe compositie dirigeren is geen evidente opdracht, maar Koen nam al vaker de muzikale leiding in hedendaagse creaties. “Ik ben altijd gefascineerd geweest door het creatieproces van componisten”, zegt Koen. “Als muzikant krijg je een partituur met bolletjes, maar dat is slechts een code waarin de muzikale ideeën van een componist worden vertaald. Ik wil ook weten waarom een werk uiteindelijk op die manier is neergeschreven. Bij nieuwe composities kun je dat proces van dichtbij meemaken. Als ik het grote repertoire wil begrijpen, wil ik hedendaagse compositieprocessen kunnen volgen, om zo meer voeling te krijgen met hoe een componist experimenteert, ontdekt, en de grenzen opzoekt.”

Debekeerlinge 1200 800 lq 3
Foto De Bekeerlinge

Het verwondert dan ook niet dat Koen brandde van nieuwsgierigheid toen de gloednieuwe partituur van zijn vriend Wim in de bus viel. 'Ik ben direct begonnen met de muziek te organiseren. Het valt me op dat Wim heel vrij heeft geschreven, hij omarmt de muziektaal die hij graag gebruikt en hij heeft zijn hart gevolgd. Je hoort en ziet dat Wim verbonden is met jazz en Motown, hij gebruikt zonder schroom elementen uit de wereld die hij kent als muzikant en slagwerker. Zijn opera is meticuleus gestructureerd, maar voelt toch zeer organisch en intuïtief aan. Wim heeft zich niet bezig gehouden met het kader waarin hij verwacht wordt te componeren', aldus Koen.

"Het wordt spannend om alle puzzelstukjes op tijd gelegd te krijgen, mijn taak is om de kalmte te bewaren."

Koen Kessels

Wims partituur moet nu vertaald worden naar iets wat klinkt, waarbij Koen als dirigent de muzikanten de ruimte geeft om de nieuwe muziek eigen te maken. Gelukkig is de componist nooit ver weg. “Het is fantastisch dat we Wim bij ons hebben tijdens de repetities”, vindt Koen. “Hij weet hoe alles moet klinken, het zit ten slotte in zijn hoofd. Wim kent de partituur beter dan wie ook en denkt mee in het proces van zwarte bolletjes naar klank dat een uitvoerder moet ondergaan.” Bij de repetities treedt Koen overigens vaak als crisismanager op: “De orkestratie en de zangpartijen zijn zeer complex. Daarbovenop komen soundscapes, koor en kinderkoor. Het wordt spannend om alle puzzelstukjes op tijd gelegd te krijgen, mijn taak is om de kalmte te bewaren.”

Ondanks de uitdagingen is het duidelijk dat Koen Kessels deze productie voor geen geld wilde laten schieten: hij kent het huis, heeft een goede band met Wim Henderickx, is gefascineerd door creatieprocessen en leeft voor het nieuwe klassieke repertoire. Maar er is nog een reden: het verhaal van Stefan Hertmans. “Toen ik het boek las, was ik direct verkocht. De bekeerlinge gaat voor mij over tolerantie, en is vooral een aanklacht tegen dogmatisch denken — een boodschap die me na aan het hart ligt”, besluit hij.

Ga naar De bekeerlinge

Debekeerlinge 1200 800 lq 4

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Volg ons