• Ballet
  • Interview

Pointewerk: opwindend en een beetje gevaarlijk

door Ilse Degryse, di 11 jul 2023

Morgana Cappellari Filip Van Roe

De Braziliaanse Morgana Cappellari is half-soliste in ons Ballet en danst dit najaar – op pointes, ook wel spitzen of punten genoemd – in New ballet mécanique van Richard Siegal.

‘Ik ben beginnen te dansen op mijn 8e en sinds mijn 18e ben ik professioneel danser’, vertelt Morgana. ‘Mijn hele carrière al ben ik op zoek naar het perfecte paar pointes. Er zijn honderden fabrikanten en elk merk is anders. Bij Opera Ballet Vlaanderen betrekken we ze meestal bij Bloch, Freed of London of Gaynor Minden. Sinds een tijd ben ik bij de compagnie mee verantwoordelijk voor het beheer van de spitzen. Ik help ze te ordenen in het spitzenlokaal en zorg er mee voor dat elke danser zijn of haar gewenste schoenen heeft.’

‘Bij intense rollen heb ik voor elke voorstelling een nieuw paar pointes nodig. Dat was bijvoorbeeld het geval toen ik Myrtha danste in Giselle van Akram Kahn. Ik zweet enorm, dus ik jaag ze er snel door (lacht). Elk paar wordt met de hand vervaardigd en elke danseres of danser heeft haar of zijn persoonlijke vakman. Die zet bij aflevering zijn stempel op de onderkant, in de vorm van een hartje of kroon bijvoorbeeld – in mijn geval is het een rendier. Tussen danser(es) en vakman ontstaat zo een persoonlijke band en als die laatste met pensioen gaat, is dat een groot verlies.’

Niet enkel dames dansen op pointes, vertelt Morgana, ook steeds meer heren binden ze rond de voeten. ‘Voor Ombra, de nieuwe voorstelling van Alain Platel later dit seizoen, werd ook aan de mannen gevraagd of ze interesse hadden om op punten te dansen. Een aantal hapte toe. Ik heb nauwkeurig hun voeten opgemeten, foto’s genomen uit verschillende hoeken en hun voetomtrek op papier afgetekend. Dat alles werd bezorgd aan de spitzenmakers van Freed of London.’ Pointeschoenen zijn dus maatwerk die wel nog een heleboel doe-het-zelf vragen van de ballerina of ballerino. ‘De linten en de elastieken moeten eraan genaaid worden en dansers verstevigen delen ervan naar wens met secondelijm voor extra ondersteuning.’

‘Ik hou van pointewerk. Het is opwindend, ook voor de toeschouwers. Het brengt een zeker gevaar met zich mee'

Morgana Cappellari

Perspectives on Bach Palindrome productiebeeld
Beeld: Perspectives on Bach - Palindrome © ByWM

Doet het pijn om op punten te dansen? ‘Op zich niet, als je er maar goed voor getraind bent. Dan voelt het zoals je een dag op hoge hakken hebt gelopen. Wat onze compagnie zo bijzonder maakt, is dat we zowel neoklassiek werk brengen, met pointes en andere elementen uit het klassieke ballet, als hedendaagse dans. Beiden vergen een andere manier van voorbereiden. Vergelijk het met trainen voor een triatlon: zwemmen zet andere spieren aan het werk dan lopen of fietsen en voor alle drie moet je lichaam in conditie zijn, anders riskeer je blessures. Bij hedendaagse dans doe je meer grondwerk en moet je een gevoel van zwaarte creëren, wat het rollen over de vloer vergemakkelijkt. Voor pointewerk moeten je spieren je juist liften, dus het tegenovergestelde.’

‘Ik vind het prachtig dat we bij OBV de beide dansstijlen kunnen brengen. We zijn geen louter klassieke compagnie, zoals bijvoorbeeld het Parijse Opera Ballet, maar hebben dansers met uiteenlopende achtergronden in onze rangen. Zo kunnen we onze voorstellingen verrijken met elementen uit de klassieke dans – pointewerk is dan een extra gadget, zeg maar – en tegelijk kan de persoonlijkheid van de dansers meer doorschemeren. Dat brengt de stukken dichter bij het publiek. Ze zijn herkenbaarder dan de sprookjeswereld van de klassieke ballerina’s.’

‘Ik hou van pointewerk. Het is opwindend, ook voor de toeschouwers. Het brengt een zeker gevaar met zich mee. Je valt makkelijker dan op sokken, maar het maakt de bewegingen ook langer en eleganter, je kan verder glijden en als je partner je ronddraait op je pointes ga je veel sneller dan op sokken. Daardoor krijgt het werk extra magie. Het is de kers op de taart en het brengt toeschouwers op de rand van hun stoel. En mocht je toch vallen... tja, dan maakt dat je des te menselijker. En als je dàn weer opstaat, waw, dan gaat het publiek pas echt uit zijn dak.’

Dit artikel verscheen in het OBV-magazine

Foto top © Filip Van Roe

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Volg ons