Als choreograaf en componist is Hofesh Shechter bekend om zijn opwindende werk, ergens tussen dansvoorstelling en rockconcert in, compleet met mosh pit. Daarin grijpt hij terug naar een korte jeugdperiode als drummer bij de Parijse band The Human Beings. Shechter wil de menselijke kracht, het instinct en ook de breekbaarheid van de mens naar boven brengen. Zijn gegronde, dierlijke en ruige bewegingstaal is niet alleen bezield door volksdans en neoklassiek ballet, maar ook door het nonchalante rondhossen en het op en neer deinen van lichamen in de nachtclubs van de grootstad. Na een danscarrière bij Batsheva Dance Company in Israël vertrok hij naar Jasmin Vardimon Company in het Verenigd Koninkrijk, waar hij nu al meer dan twintig jaar woont. Rond het nieuwe millennium begon hij eigen werk te maken. Hij werd door Queen Elisabeth in 2018 erkend als lid van de Orde van het Britse Rijk voor zijn bijdrage aan de dans.

Shechters bewegingstaal is meeslepend en vertrekt vanuit de emotie, wat zijn werk breed toegankelijk maakt. Een bewegingsmotief dat steeds terugkeert is dat van een losgelaten, naar voren gebogen rug die over een zwaar bekken hangt. Dansers staan in een zachte, lichtvoetige verbinding met de vloer, worden naar de grond toe getrokken en kruipen dan weer overeind. Dat intense verkruimelen van de verticale ruggengraat, het hurken en het waggelen worden soms gecombineerd met een klassieke port de bras (elegante beweging van de armen in ballet, red.) en gestrekte voet.

In de eerste plaats verlangt Hofesh Shechter ernaar het publiek iets te laten voelen, te bevragen, los te prikken of te ontrafelen. ‘Ik wil hen wakker maken, hen iets laten beleven vanuit hun buikgevoel’, zegt hij zelf. De esthetiek van de beweging komt op de tweede plaats: ‘Voor mij is het niet belangrijk of de voet nu zus is of de arm nu zo wordt gehouden… die details komen later wel. In essentie komt mijn beweging uit een gevoel. Als die beweging zich vertaalt naar een emotionele reactie bij de kijker, ben ik goed bezig.’

Pulserende gitaren en drums

Een van Shechters grootste successen en zijn eerste grootschalige werk is Political Mother (2010), een hevige, boze cocktail over politieke indoctrinatie en totalitarisme die zijn associatieve aanpak in de composities goed illustreert. Een troebel, donker en schokkend openingsbeeld toont een krijger in harnas die harakiri pleegt. Van daaruit wordt het publiek gekatapulteerd door scènes die doen denken aan een krijgsgevangenenkamp, een onhandige bende entertainers en een ruziënd stel. De ogen van de toeschouwers worden daarna blootgesteld aan een dictator in uniform, een rockster, een executie, hectische drummers in legeruitrusting en muzikanten die door de lucht zweven op een onbelichte stelling. Door dat spervuur van onsamenhangende beelden verliezen de dansers zichzelf woelend door de ruimte, ergens tussen foltering en extase in.

Als choreograaf en componist is Hofesh Shechter bekend om zijn opwindende werk, ergens tussen dansvoorstelling en rockconcert in, compleet met mosh pit

Shechter componeert zelf de muziek: ‘Muziek is zo’n groot deel van mijn choreografie dat ik er niet toe in staat ben een heel werk te creëren op de partituur van iemand anders’, zegt hij. Zijn muziek is vaak hard genoeg om de vibraties ervan te voelen in je stoel. In Political Mother worden de dansers aangedreven door de pulserende elektrische gitaar en de heftige drums die soms tot over 100 decibel gaan en waarvoor theaters oordopjes aanbieden. Het werk werd dan ook passend hernomen in 2015 in de rockconcertzaal O2 Brixton Academy, waarin het publiek nog eens extra stevig door elkaar kon worden geschud.

Grand Finale als hoogtepunt

In 2017 maakte Shechter Grand Finale als bespiegeling op de politieke en ecologische onzekerheid in de wereld. Dansers komen uit het donker op de scène zoals de overlevenden van een ramp, met de handen omhoog en een gebogen lichaam. Een sextet speelt Franz Lehár en Tsjaikovski, gekleed als de muzikanten op de zinkende Titanic, compleet met reddingsvest. Daartegenover staan alweer de hevige thrash metal gitaar en elektronisch gehuil van Shechters eigen muzikale compositie. Schuivende panelen in de scenografie van Tom Scutt bieden een cinematische lens die losse, soms beklijvende beelden in de kijker plant.

Andere hoogtepunten vonden plaats op Broadway, waar Shechter de choreografie verzorgde voor Fiddler on the Roof, dat een Tony Award in de wacht sleepte. Ook op het grote scherm maakte Shechter indruk, als acteur in de film En Corps in 2022 geregisseerd door Cédric Klapisch. De film gaat over een geblesseerde ballerina die een nieuwe identiteit vindt als danseres in de hedendaagse dans. In januari ging zijn choreografie Oedipus, in co-regie met Matthew Warchus, in première in het gerenommeerde Old Vic theater in Londen, met Rami Malek en Indira Varma in de hoofdrollen.

Politieke subtekst

Theatre of Dreams ging in oktober 2024 in première in het Théâtre de la Ville in Parijs. In dit werk is de stemming zwaar en somber, vooral in verband met de menselijke natuur en macht. Door zijn Israëlisch-Duitse achtergrond lezen mensen vaak een politieke subtekst in zijn werk. Hofesh Shechter zegt hierover: ‘Mijn werk is niet meer politiek dan dat van ieder ander. Wij leven allemaal samen in dezelfde wereld – de kring van het leven en de eindeloze kring van oorlog tasten ons allemaal aan op de een of andere manier.’ Hij heeft nog altijd familie in Israël en voelt zich hulpeloos over de huidige verschrikkingen in Gaza. ‘Wat mensen niet begrijpen, is dat Israëliërs en Palestijnen nog zullen moeten samenleven. Er is gewoon geen andere manier.’ Hij kan zijn vertrouwen in de menselijkheid niet opgeven: ‘Mensen willen niet sterven en ze willen ook niet doden.’

Soms worstelt Shechter met de vraag waar hij mee bezig is: wat doet het dansen ertoe midden in de verschrikkingen die we meemaken? Kan blijven dansen iets goeds opwekken? Hij is duidelijk over zijn keuzes in het leven: ‘Dans en muziek maken helpt, omdat ik echt geloof dat ze de wereld beter maken.’ Misschien investeert hij daarom met overtuiging in de jeugd. Sinds 2018 houdt hij zich naast zijn hoofdcompagnie ook bezig met Shechter II, een prachtige groep van recent afgestudeerde dansers die onlangs met de originele satire From England With Love op tournee ging. Ook een avondvullende creatie voor het Ballet van de Parijse Opéra komt er deze zomer aan. ∆