1 — Ben je goed in vragen stellen?

In het idee dat er geen slechte vragen bestaan, maakt deze vraag zichzelf met plezier overbodig. Mijn nieuwsgierige aard gecombineerd met een liefde voor geanimeerde gesprekken maakt dat ik me zeker niet laat inhouden om gesprekspartners een spervuur aan vragen voor te schotelen. Ik zou durven te beweren dat ik alvast een veel betere vragensteller ben dan iemand die antwoorden voorziet. Ik kan heel lang twijfelen, hou graag rekening met tegengestelde argumenten van gesprekspartners en hou meer van de suspens die ‘bevragen' inhoudt dan de uitkomst van een antwoord.

2 — Wie stelde je ooit de beste vraag?

Choreografe Deborah Hay heeft een dans- en choreografische praktijk ontwikkeld aan de hand van vragen. Die vragen hebben per definitie geen absoluut antwoord, zijn onmogelijk werkelijk te begrijpen en tegelijk ontzettend actueel. Mijn samenwerking met Deborah Hay heeft mijn kijk op dans en choreografie grondig veranderd. Ze ondermijnt het idee dat elke beweging uniek en origineel moet zijn, ze gaat in tegen het idee dat dansers zich voornamelijk frontaal moeten verhouden tot een publiek en vormen moeten imiteren en daar bovendien in moeten excelleren. Ze geeft veel verantwoordelijkheid aan de performer en legt nadruk op het scherpstellen van de keuzes die je maakt tijdens het dansen.

3 — Welke vraag had al lang geleden gesteld moeten worden?

Waarom vinden we het normaal dat winst boven welzijn – niet alleen van de mens maar van alle levende organismen – gaat?

4 — Welke vraag wil je stellen aan iemand van wie je houdt?

‘Why is the measure of love loss?’ De openingszin van het boek Written on the body van Jeanette Winterson is een vraag die geen sluitende antwoorden eist. Om het over deze vraag te hebben met geliefden en zo te proberen benoemen wat de ervaring van een vorm van liefde is en wat verloren zou kunnen gaan, lijkt me waardevol.

5 — Welke vraag wil je stellen aan iemand die je niet begrijpt?

Ik ben niet echt overtuigd van het onderscheid tussen iemand wel of niet begrijpen. Niet-begrijpen kan een motor zijn om ideeën of gevoelens te observeren en een gesprek te kunnen verdiepen, maar opnieuw: de grens tussen begrijpen en niet-begrijpen verschuift voortdurend tijdens een gesprek. Ik ben vooral opgelucht als je in gesprek vragen voorgeschoteld krijgt die niet bij jezelf waren opgekomen.

6 — Naar wie luister je graag?

Elk woord dat Marvin Gaye bezingt in de nog pijnlijk relevante song ‘What’s going on?’.

7 — Welke vraag wil jij aan ons publiek stellen met je werk?

Ik bied choreografische ondersteuning aan Tom Goossens die de regie van Don Giovanni op zich neemt. Samen met het hele team storten we ons op de morele vragen die het libretto oproept om een interessante enscenering te kunnen delen met het publiek. Choreografisch stel ik me de vraag hoe we in de bewegingstaal de spanning tussen het tragische en het komische kunnen benadrukken. De bewegingstaal die mij raakt, is vaak niet die van het grote gebaar. Dus nog een andere vraag aan het publiek zou zijn op welke manier hun verbeelding en innerlijke wereld geactiveerd kunnen worden door een eenvoud die hopelijk helderheid schept, maar niet slaapverwekkend zal zijn. ∆